Yazar arşivi: Abdullah Onur Aktaş

Kavramlar ve Kategoriler

1. “İçeri” neresidir? “Dışarı” neresi? Bu sorular sadece fiziksel mekânlarla alakalı değil: İnsan hep birtakım durumların, ruh hallerinin, toplumsal kuralların, dilin, bakış açılarının, hayat anlayışlarının “içinde”dir. İçerde olan ise hep bir aşinalık, tanıdıklık, güvenlik hissi ile bağlantılıdır. Buna karşılık “dışarda” olan güvenli sınırların ötesinde olandır. Dışarının ucu bucağı yoktur. Karanlıktır. Tekinsizdir. Tıpkı fiziksel olarak dışarda olanın tedirginlik yaratması gibi (“kim bu gece vakti sokakta yürüyen”) bizim her türlü aşinalıklarımızın dışı veya ötesi de korkutucu görünür: Bu ister bize benzemeyen biri, ister bilmediğimiz bir yaşam tarzı isterse de farklı bir düşünce olsun.

2. Sınır, pek çok kişi için “güvenlik” sağlamaktadır. Dışarı ise bilinmez olana işaret etmektedir. Dışarısı, yaban olandır.

3. “Düşünce” veya “anlayış” gibi kelimeler kullandığımızda ise genellikle nelerin “kavranmış” olduğunu ima ederiz.… Yazının Devamını Oku

Doğduk. Öleceğiz. Şu an varız. Ve insan denilen bir canlı türüne mensubuz. Buraya kadar iyi hoş fakat insan olmak da ne demek? Bu soru kafamızı bin yıllardır kurcalıyor. Ve cevap bulduğumuza inanıyoruz. İnsan olmaya dair cevabımız da kabaca şöyle: “Biz evrenin merkezindeyiz. Hatta evrendeki bütün deveran bizim etrafımızda cereyan ediyor. Biz bütün diğer canlılardan farklıyız. Ve biz, bedenden ziyade zihin veya ruh olan pek matah varlıklarız.” Kafamızda kendi türümüzle ilgili kurduğumuz fantezi kabaca böyleydi/böyle. Bu fanteziye sıkı sıkıya tutunduk. Bu sayede kendimizi çok değerli hissettik/hissediyoruz. Fakat ne var ki tarih içerisinde insan olmanın anlamına dair imajımız sürekli sarsıldı. Önce birileri çıkıp dünya yuvarlak dedi. Bunu anlamadık: “Nasıl, ya? Şimdi biz evrende merkezi bir konumda değil miyiz?” Sonra başkaları çıkıp bütün canlılarla akraba oluşumuzdan bahsetti, gene hoşumuza gitmedi: “Nasıl yani?… Yazının Devamını Oku

I. Truva atı kavramlar

Kelimeleri bir güzel yıkamak lazım… Kelimeler de zaten kaplara benziyor. İçerisinde bir takım anlamlar var. Ama bu anlamlar çoğu zaman küflenmiş ve kokuşmuş. O yüzden bu kelime kaplarını açıp içlerini bir güzel havalandırmalı, bozuk ve küflenmiş anlamları döküp, yerine de güzel anlamları koymalıyız ki bu kelimeler bir güzel tazelensinler. Kelimelerle hayatlarımızı sürdürdüğümüz düşünülürse arada bir kelimelere bahar temizliği ve bakım önemli…

Kelimelerle ilgili ilk sorular: Ne söylüyoruz? Ne yazıyoruz? Ne anlıyoruz? Aynı dili konuşuyoruz, kullandığımız kelimeler de aynı, fakat gerçekten ne anlıyoruz? Örneğin cümlelerimizde “ağaç”, “elma”, “kalem” gibi kelimeler var. Böylesi görece ne anlattığı net kelimeleri kullandığımızda bile -kaldı ki günlük hayatlarımızı daha da belirsiz kavramlarla sürdürüyoruz- birebir anlaşmak diye bir şey acaba mümkün mü? (Zaten bu yazının tali amaçlarından birisi de kelimelerin anlamları konusundaki rahatlığımızın üzerine soru işaretleri koymak).… Yazının Devamını Oku

Varlığın gizemini hissetmemek veya gizemin ötesinde bir yerlerde olmak için ya her şeye kadir bir tanrı olmak gerekir ya da duygusuz/ruhsuz birisi. Zira her şeye kadir bir tanrı zaten gizemin ötesinde olacaktır fakat ruhsuz birisi öyle şekilde sürüp gider ki sanki onun için hayat hiç akmıyor gibidir. Böylesi bir kişinin duyuları uyuşmuştur, hayatın kendisinde ilginç hiçbir şey bul(a)maz ve ona her şey sıradan/sıkıcı görünür. Oysa var olmanın kendisi başlı başına şaşkınlık verici bir durumdur: Hiçlik değil de varlık var. Yok değilim ve yaşıyorum. Ve varlık, insanı şaşırtan, büyüleyen bir mucize olduğunu her saniye adeta borazanlarla duyurur.
Hiçlik yerine varlık var. Bu acayip bir durum: Olmak ne demek acaba? Tüm bu varlığın şaşkınlığı üzerimizdeyken sormadan edemediğimiz ikinci bir soru daha var: İnsan olmak ne demek acaba?… Yazının Devamını Oku

Aşkım da değişebilir gerçeklerim de
Pırıl pırıl dalgalı bir denize karşı
Yan gelmişim diz boyu sulara
Hepinize iyi niyetle gülümsüyorum
Turgut Uyar

I. “Yeni” nasıl mümkündür?
Dünya kocaman yuvarlak bir top ve bizler kısacık ömürlerimizde bu topun üzerinde koşturup duruyoruz; fakat bütün bu gulguleye rağmen hayatta gerçekten yeni bir şeyler oluyor mu? Belki de sadece aynılığın tekrarı içerisinde debelenip, kendimizi yenilikçi addediyoruzdur. Bir sormak lazım: Her günümüz birbirinin tekrarı mı? İlişkiye girdiğimiz insanlar bize benzeyenler ve bizim gibi düşünenler mi? İzlediğimiz birbirinden “farklı” filmler, gittiğimiz “farklı” alışveriş merkezleri bizim gerçekten tazelenmemize vesile olabiliyorlar mı? Okuduğumuz gazeteler hep aynı mı? Günlük rutinimiz bazen kırılıp farklı bir sese, alışılmadık bir düşünceye, yeni bir insana hayatımızda yer açabiliyor muyuz?

Yeni olan ve eski olan konusunda dikkatli olunması gerekir.… Yazının Devamını Oku