Kitap İnceleme

Kaldığımız yerden devam edelim.

III

Rodrik (ss. 171-180) iktisadın değer yargılarıyla dolu olduğu ve iktisatta bilimsel olarak kabul edilen şeylerin çoğunun aslında piyasalara dayalı topluma yönelik normatif tercihleri yansıttığı eleştirisini, iktisat modellerindeki bencil davranış varsayımından hareketle yanıtlıyor. Bencillik varsayımının pek çok yapısal koşulda yeterli derecede gerçekçi olduğunu, ama bu varsayımı yapan modellerdeki analizlerin değer yargısı içermediğini ileri sürüyor. İktisatçılar inceledikleri meseleleri ahlâki değil ampirik meseleler olarak görüyor ve bunları temel itibariyle etkinlikten hareketle ele alıyorlar. Gerçi piyasa etkinliği tek tek iktisatçıların piyasalara ilâve değerler atfetmesini engellemiyor ve iktisatçılar kimi zaman dikkatsiz davranıp yetkilerinin ötesine geçen iddialarda bulunabiliyor. Ama söz konusu değerler iktisadın dışından kaynaklanıyor ve iktisatçıların savunması bunlara özel bir güvenilirlik kazandırmıyor.

Burada Rodrik’le aynı düşünmüyorum. Değer yargılarının olmadığı bir iktisattan bahsetmek mümkün değil.… Yazının Devamını Oku

Dani Rodrik’in geçen ekim ayında yayınlanan Economics Rules adlı son kitabı bizde bu mayıs ayında İktisadı Anlamak adıyla yayınlandı. Böyle olunca, kitabın çevirmeni olarak bir yazı yazmak farz oldu. İktisadı Anlamak akademik bir kitap değil. Bizim popüler bilim dediğimiz türe yakın, basit dille ve iktisatçı olmayanların anlayabileceği üslupla yazılmış. Nitekim Rodrik’in hedef kitlesinin yarısını iktisatçı olmayanlar oluşturuyor.

Kitabın akademik olmadığını belirten bir şekilde, Economics Rules argo kaçan bir başlık ve “iktisat süper bir şeydir” gibi bir anlama sahip. Rodrik’in iktisadı eleştirenlere yanıt vermesini ifade ediyor. Bu nedenle Türkçede tam bir karşılık bulmak mümkün değil. Ancak, Türkçe başlığın Rodrik’ten onaylı olduğunu söyleyelim. Alt başlık olarak da, daha açıklayıcı olduğu için yayınevi kitabın İngiliz baskınının alt başlığını tercih etti.

Bu yazıda Rodrik’in ana fikrinden biraz bahsedeceğim, ama kitabın özetini vermeyeceğim.… Yazının Devamını Oku

İstanbul Üniversitesi’nin eski iktisat hocalarından Sencer Divitçioğlu’nun Sencer Divitçioğlu Anlatıyor adlı söyleşi kitabı Yapı Kredi Yayınları’ndan çıkmış. Açıkçası geç kalmış bir kitap bu. Benim bildiğim kadarıyla Türkiye’deki ilk mikro iktisat kitabını yazan, 1970’li yıllarda Marksist Dönüşüm Sorunu üzerine kafa patlatan, hatta bu meselelerle ilgili Değer ve Bölüşüm: Marksist İktisat ve Cambridge Okulu adlı bir kitap yazan ve en tanınmış kitabı Asya Üretim Tarzı ve Osmanlı Toplumu olan Divitçioğlu hakkında çok daha önceden bir söyleşi kitabı yayınlanmalıydı. Ben belki bu işi Türkiye İş Bankası yapar diye beklerken kitap Yapı Kredi’den çıktı.

Divitçioğlu daha ziyade Asya Üretim Tarzı (AÜT) üzerine olan kitabıyla tanınıyor. Bu kitap 60’larda Türkiye’de AÜT ve Osmanlı hakkında – bence gayet de hayırlı olan – bir tartışmanın başlamasına vesile olmuştu.… Yazının Devamını Oku